ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ: Η Καμπάνα της Irish Murdoch

 Η «Καμπάνα», της Αγγλο-Ιρλανδής συγγραφέα Άιρις Μέρντοχ (1919-1999), είναι ένα πολύ καλά δομημένο μυθιστόρημα του 1958, που σήμερα διαβάζεται σαν μυθιστόρημα του καιρού μας. 

Η κεντρική υπόθεση του έργου αναπτύσσεται γύρω από το γεγονός πως μία ετερόκλητη ομάδα ανθρώπων, άγνωστοι μεταξύ τους, προσπαθεί να συμβιώσει μέσα σε μια κοσμική θρησκευτική  κοινότητα στο Ίμπερ, μέσα στην αγγλική φύση, που είναι πανταχού παρούσα. Η κοινοβιακή αυτή ζωή σε μία έπαυλη, που βρίσκεται δίπλα σε μία κλειστή κοινότητα Βενεδικτίνων (Αβαείο), έχει κανόνες και περιορισμούς. Είναι μια μεταβατική ζώνη μεταξύ του μοναστηριού και του πραγματικού κόσμου, σαν ένα είδος καθαρτηρίου.

Ενώ στο Αβαείο, περιμένουν ενθουσιασμένοι τη νέα τους καμπάνα, ανακαλύπτεται τυχαία η παλιά καμπάνα και η θρυλική της ιστορία! Αυτό θα είναι και  το σημείο καμπής για την κοινότητα, γιατί πολλά κρυμμένα μυστικά, πάθη και πόθοι θα φανερωθούν.

Η συγγραφέας αναλύει εύστοχα τους χαρακτήρες της κοινότητας, οι οποίοι έχουν πνευματικές ανησυχίες, ηθικά ερωτήματα, σαρκικές επιθυμίες, καθώς και αμφιταλαντεύσεις για τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις. Επιθυμούν να ξεφύγουν από το άγχος της καθημερινότητας ή τελικά κι από τον ίδιο τους τον εαυτό. 

Το μήνυμα που δίνεται είναι πως κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από την αλήθεια του, όπου κι αν τρέξει να “κρυφτεί”.

Θίγονται θέματα όπως η ομοφυλοφιλία, η ηθική, η μοιχεία, η ψυχική καταπίεση της γυναίκας, ο φόβος για τον άντρα της και  η αδυναμία της να γίνει ανεξάρτητη. Γίνεται αναφορά στην αγάπη, στην αγνή αγάπη, το σημαντικότερο συναίσθημα. Η πλοκή της ιστορίας τοποθετείται στο δίπολο ηθικής και αμαρτίας, καλού και κακού.  

Ήταν για την εποχή του ένα προοδευτικό ανάγνωσμα, αλλά παραμένει σύγχρονο, αφού τα ίδια θέματα συνεχίζουν να απασχολούν και τον σημερινό άνθρωπο.

Με αφορμή την “επαφή” μας με αυτό το βιβλίο, θα αναρωτηθούμε πόσο καταπιέζουμε τα θέλω μας, πόσο τα πάθη μας και κατά πόσο τελικά ζούμε αληθινά. Το “φαίνεσθαι” που φροντίζουμε και το “τι θα πει ο κόσμος” που μας ενδιαφέρει, είναι εκείνα που μας στερούν την ελευθερία μας και μας κάνουν δυστυχείς.

Τέλος η «Καμπάνα» είναι ένα αξιοπρόσεκτο βιβλίο, που έχει να κάνει με την αλληλεπίδραση των ανθρώπων, με την αγάπη και την ελευθερία, τα πιο σημαντικά εφόδια της ανθρώπινης ύπαρξης και που θέτει προβληματισμούς, πώς να είσαι ευτυχισμένος χωρίς να καταπιέζεσαι και χωρίς να πληγώνεις τους άλλους. Ένα βιβλίο μιας συγγραφέα με σπάνια πνευματική δύναμη και κριτική.